باورهاي غلط پيرامون دخانيات


 

نويسنده: دکتر آرش نيک خلق




 
سيگار کشيدن و ادامه ي مصرف آن، اغلب ناشي از باورهاي غلطي ست که در جامعه، رواج پيدا کرده است. اين دلايل مانند احساس بزرگي و قدرت، لاغري، رفع عصبانيت، رفع خستگي، جذابيت و... همگي بي پايه و اساس بوده و هيچ کدام توجيهي براي خودکشي تدريجي توسط سيگار نمي باشد.
باور غلط: دخانيات هيچ تأثيري روي ريزش مو نداشته و سيگاري ها معمولاً موهاي پرپشتي دارند.‏
توضيح: سيگار، يکي از شايع ترين علل ضعف مو و ريزش آن به ويژه در آقايان است که منجر به تجمع چربي زائد در اطراف پياز مو شده و ضمن اختلال در تغذيه ي فوليکول ها، موجب افزايش فعاليت آنتي اکسيدان ها به عنوان علت اصلي ريزش مو، مي گردد. علاوه بر اين، دود حاصل از سوخت دخانيات، سبب کدورت مو نيز مي شود.
باور غلط: من داراي اراده اي قوي هستم و به همين علت، به سيگار عادت نمي کنم. اگر هم سيگاري شوم، قادرم آن را به آساني ترک کنم.
توضيح: داشتن اعتماد به نفس کاذب در ان موارد، موجب مي شود که فرد با جرأت بيش تري به دام اعتياد افتد و جالب است بدانيد که براساس تحقيقات به عمل آمده،درصد بالايي از افراد سيگاري و معتاد، با چنين تفکري به دام افتاده اند. ترس از بدي ها و لغزش و اجتناب از آن، دليل سستي فرد نبوده و هيچ گاه شخصي را که براي نمونه، از سم نرسد و آن را بخورد، شجاع و نترس نمي دانند.
باور غلط: چوب و فيلترهاي سيگار، چذب تمامي سموم و مواد مضر سيگار شده و سيگار را کم خطر مي کند.
توضيح: فيلترها، تنها قادرند مقداري از نيکوتين را جذب کرده و بر بيش تر مواد سمي و مضر موجود در سيگار، بي اثرند، در عين حال که فرد به تصور بي ضرر بودن، پک هاي قوي تري زده و با خيال راحت، سموم بش تري را وارد بدن خود مي کند.
باور غلط: در برخورد با نوجوان مصرف کننده ي دخانيات، نبايد اين مسأله را به روش آورد.
توضيح: چه بخواهيم و چه نخواهيم، او استعمال دخانيات را شروع کرده است. پدر و مادر بايد با فرزند، طوري برخورد کنند که او درخواست کمک را نشانه ي قدرت، جسارت و شهامت بداند، نه ضعف و به او بفهمانند که کمک خواستن و مشاوره با والدين و بزرگترها، يک قدرت و نشانه ي عقل و هوش بالاست. بايد به فرزند حخود اجازه ي بازگشت از اشتباه را بدهند و در ضمن، الگوهاي خوب براي او باشند.
باور غلط: افراد سيگاري اگر در فضاي باز سيگار بکشند و سپس به منزل بيايند، دست کم براي ديگران مشکل ساز نخواهند بود.‏

توضيح: دود دست سوم سيگار به صورت ريز ذراتي که روي لباس، پوست، موها و محيط اطراف مي نشيند، حتي تا روزها مي تواند افراد غير سيگاري به خصوص کودکان را تحت تأثير قرار دهد. در نظر بگيريد پدري را که پس از استعمال دخانيات، کودک اش را بغل کرده و با بوسيدن و نوازش او، تمامي عوارض و سموم دخانات را از طريق پوست، مو و لباس هاي خود به او منتقل مي کند!
باور غلط: نبايد نوجوانان و جوانان را مدام کنترل کرد؛ بگذاريد کاملاً آزاد و مستقل باشند تا به دام دخانيات و ديگر انواع اعتياد نيفتند.
توضيح: دادن آزادي بيش از حد به نوجوانان و جوانان، حتي بهترين بچه ها را هم در معرض هر عامل مخربي از جمله سيگار قرار مي دهد. اعتماد صرف به نوجوانان، کاري بسيار اشتباه است.
باور غلط: کودکاني که وادين سيگاري ندارند، از عوارض سيگار و ديگر دخانيات در امان هستند.
توضيح: نيمي از کوکان جهان، در معرض آلودگي با دخانيات هستند و در خون شان آثاري از نيکوتين يافت شده است. هم چنن آلودگي سطوح به دود دست سوم سيگار نيز موجب افزايش غرمستقيم ميزان تماس در کودکان مي گردد.
باور غلط: مصرف دخانيات در سنين ميانسالي و پيري، به شدت خطرناک و در سنين نوجواني و جواني، به علت مقاومت بدن، نسبتاً بي ضرر است.
توضيح: ار نوجوانان با آموزش کافي به خطرات حال و آينده ي سيگار واقف باشند و نيز به آنان ثابت شود که تأثير مثبتي که براي سيگار بيان مي کنند، توهمي بيش نيست، شايد به راحتي به کشيدن آن، تن ندهند زيرا در دوران نوجواني که از آسيب پذيرترين دوران هاي زندگي ست، رفتارهاي ضد اجتماعي تشديد مي گردد. تمايل به جلب توجه، کنجکاوي، بي خيالي و سرگرمي، موجب افزايش خطرپذيري نوجوانان در اين مورد مي شود.
باور غلط: وقتي سيگار را ترک کرديم، مي توانيم به طور جايگزين از پيپ يا قليان استفاده کنيم.
توضيح: با توجه به اين که فرد سيگاري، عادت به فرو بردن دود سگار و پک زدن هاي عميق دارد، بنابراين روي آوردن به پيپ و قليان، موجب تشديد عوارض در فرد مي گردد؛ حتي بيش از عوارض فردي که به سگار کشيدن خود ادامه داده، بنابراين با اين جانشيني و از اين که ديگر محصول بدبويي را استفاده نمي کنيد و ديگران از بوي سيگار شما راحت شده اند، زياد خوشحال نباشيد چرا که عوارض اين تبديل، بشيار بيش تر و شديدتر از ادامه ي مصرف سيگار مي باشد.
منبع: نشريه شادکامي- شماره: 75